Finlandia i Lockheed Martin świętowali debiut pierwszego F-35A (zdjęcia)

W wydarzeniu wzięli udział m.in. minister obrony Antti Häkkänen, dowódca Fińskich Sił Powietrznych gen. dyw. Timo Herranen, dyrektor programu F-35 płk rez. Henrik Elo oraz przedstawiciele fińskiej i amerykańskiej administracji obronnej, przemysłu i mediów. Gospodarzem ceremonii był Greg Ulmer, prezes Lockheed Martin Aeronautics. Łącznie w uroczystości uczestniczyło około 200 zaproszonych gości.

– To moment, na który pracowaliśmy długo i konsekwentnie. Z niecierpliwością czekamy na rozpoczęcie operacji F-35 już w przyszłym roku – podkreślił gen. dyw. Timo Herranen po zakończeniu ceremonii.

Od montażu do pierwszego lotu

Budowa JF-501 rozpoczęła się w 2023 r. W październiku 2024 r. postęp prac uczczono podpisaniem przedniej części kadłuba w zakładach Lockheed Martin. We wrześniu 2025 r. samolot został wyposażony w silnik Pratt & Whitney F135, miesiąc później zakończono montaż końcowy, a w listopadzie nałożono finalne powłoki, w tym farbę i warstwy obniżonej wykrywalności (stealth).

8 grudnia br. JF-501 wykonał swój pierwszy lot w ramach prób fabrycznych. Po zakończeniu testów naziemnych i w powietrzu prowadzonych przez producenta, własne próby przeprowadzi amerykańska agencja DCMA. Po ich pomyślnym zakończeniu samolot formalnie przejdzie na własność rządu Finlandii. Następnie początku 2026 r. JF-501 zostanie przebazowany do bazy lotniczej Ebbing Air National Guard Base w stanie Arkansas, gdzie rozpocznie się praktyczna część szkolenia personelu Fińskich Sił Powietrznych na nowym typie. Po zakończeniu szkolenia samoloty szkoleniowe, w tym JF-501, zostaną przebazowane do Finlandii.

Fundament zdolności obronnych na dekady

Program F-35 ma kluczowe znaczenie dla zdolności obronnych Finlandii i zapewni Fińskim Siłom Powietrznym potencjał bojowy co najmniej do lat 60. XXI wieku. Od kwietnia 2023 r. Finlandia funkcjonuje jako pełnoprawny członek NATO, również w ramach zadań sojuszniczych.

– Nie chodzi wyłącznie o nowy samolot. To krok w stronę silniejszej, nowocześniejszej i bardziej elastycznej obrony. F-35 wnosi najnowocześniejsze zdolności wzmacniające narodowe i kolektywne odstraszanie – podsumował dowódca Fińskich Sił Zbrojnych gen. Janne Jaakkola.

Zdolności takie jak przeżywalność, siła rażenia oraz interoperacyjność mają kluczowe znaczenie w specyficznym środowisku operacyjnym Finlandii. F-35 ma stanowić istotny mnożnik siły nie tylko dla lotnictwa, lecz także dla wojsk lądowych i marynarki wojennej, zwiększając świadomość sytuacyjną oraz zdolność do prowadzenia operacji połączonych.

Wspólnota operatorów i interoperacyjność NATO

Finlandia dołącza do międzynarodowej społeczności użytkowników F-35, obejmującej 20 państw, w tym 13 w Europie. Dwanaście z nich to jednocześnie członkowie NATO, co znacząco wzmacnia kompatybilność systemów i interoperacyjność sił zbrojnych.

– Jako państwo NATO Finlandia chce być wiarygodnym dostawcą bezpieczeństwa na północnej flance Sojuszu. Inwestujemy również w krajowe zdolności przemysłowe, które mogą przynieść korzyści całemu programowi F-35 – zaznaczył minister obrony Antti Häkkänen.

Prezentacja JF-501 potwierdza, że program F-35 w Finlandii wchodzi w fazę realizacji operacyjnej, otwierając nowy rozdział w historii fińskiego lotnictwa wojskowego i bezpieczeństwa regionu Europy Północnej.